تصمیم اختصاص بنزین به کد ملی به جای خودرو در سال های اخیر مطرح شده است و برخی از تحلیلگران و شخصیت های سیاسی آن را راهکاری برای رفع ناعادلانه بودن یارانه ها می دانند.
به گزارش تابناک به نقل از مهر؛ بدتر شدن عدم تعادل بنزین در ایران به افزایش قیمت بنزین دامن زده است، در همین حال صحبت از اعطای یارانه بنزین به همه ایرانیان، چه آنهایی که خودرو دارند و چه کسانی که ندارند، وجود دارد.
در حال حاضر یارانه بنزین تنها به مالکان خودرو تعلق می گیرد و افراد فاقد خودرو از شمول آن مستثنی هستند. یارانه بنزین به صورت ماهانه از کارت سوخت مالکان خودرو اخذ می شود و بر این اساس برای هر کارت سوخت 60 لیتر بنزین سهمیه تعیین می شود که قیمت آن لیتری 1500 تومان است.
دولت اعلام کرده با افزایش قیمت بنزین تدابیری اندیشیده تا اقشار کم درآمد جامعه از این اقدام متضرر نشوند. عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد در تازه ترین اظهارات خود گفت: برای افزایش قیمت بنزین باید برنامه ریزی شود تا سود افزایش قیمت بنزین به 50 درصد مردمی که فاقد بنزین هستند برسد. ماشین و این موضوع باید در مورد آن فکر کرد.
یکی از راهکارهای ارائه شده در سال های اخیر، توزیع یارانه بنزین بین تمام افراد جامعه است. برخی از نمایندگان موافق این ایده هستند و معتقدند با اختصاص یارانه بنزین به کد ملی می توان ناعادلانه بودن یارانه را جبران کرد. البته این راه حل پیشتر مطرح شد و در سال 1401 به مجلس آورده شد اما در نهایت نمایندگان مجلس با دادن سهمیه بنزین به خانوارهای فاقد خودرو مخالفت کردند.
در روزهای اخیر که بحث افزایش قیمت بنزین مطرح شده، بار دیگر طرح گنجاندن بنزین در کد ملی مطرح شده است، اما مشخص نیست این تصمیم چند خریدار در بین مسئولان دولتی دارد. برای اجرای چنین طرحی باید سازوکار دقیق و نحوه توزیع یارانه بنزین بین افراد فاقد خودرو تدوین شود. آیا همه دهک های جامعه یارانه بنزین می گیرند؟ و این یارانه چگونه خواهد بود؟ آیا یارانه بنزین نقدی است یا سازوکاری وجود دارد که افراد فاقد خودرو سهمیه بنزین خود را به صاحبان خودرو بفروشند؟ دولت هنوز تصمیمی در این باره نگرفته و باید دید با افزایش قیمت بنزین سرنوشت تاریخ پربار چه خواهد شد.
برنامه پزشکان برای تعدیل قیمت بنزین
دولت چهاردهم بارها افزایش قیمت بنزین را تکذیب کرده است اما به نظر می رسد خود را برای افزایش قیمت حامل های انرژی به ویژه بنزین آماده می کند به طوری که اخیرا واردات بنزین فوق العاده از بخش خصوصی و سقف معاف شد. سوخت‌گیری در تهران نیز کاهش یافت
موضوع قیمت بنزین این روزها موضوع اصلی بحث در حوزه اقتصادی رسانه های کشور است و رسانه ها بارها و بارها به این موضوع پرداخته اند و هر بار مسئولان اجرایی کشور نکاتی را در این زمینه بیان کرده اند. اما شب گذشته مسعود مزیکیان رئیس دولت چهاردهم پاسخ روشنی به این موضوع داد. وی درباره افزایش قیمت بنزین گفت: ما با عدم تعادل بد مواجه هستیم، در گاز، برق، آب، پول، محیط زیست با عدم تعادل مواجه هستیم و هر کدام ممکن است با بحران مواجه شود.
وی در پاسخ به سوال مجری تلویزیون مبنی بر اینکه مجلس اجازه نمی دهد قیمت بنزین در سال آینده افزایش پیدا کند و مجلس برای واردات بنزین در سال 1404 ارز تخصیص نمی دهد، همچنین اذعان داشت که وقتی ارزی برای واردات وجود ندارد. آن وقت بنزین گران می شود.
اگرچه سیاست خاصی برای اصلاح وضعیت موجود اندیشیده نشده است، اما در محافل کارشناسی احساس می شود که دولت یا باید رژیم جیره بندی را تغییر دهد یا در شرایط فعلی به جیره بندی ادامه دهد، اما تعرفه های فعلی به قیمت جدید بنزین وارداتی اضافه می شود.
محمدصادق مهرجو کارشناس انرژی در این خصوص به خبرنگار گفت: وضعیت کشور از عدم تعادل انرژی خارج شده و با بحران انرژی مواجه هستیم.
این کارشناس ارشد انرژی افزود: در سال 1403 م. با افزایش 7 میلیون لیتری بنزین مواجه بودیم که مصرف گازوئیل نیز به همین نسبت افزایش یافت.
وی افزود: از سوی دیگر هنوز نمی توانیم بنزین یورو 4 و 5 را به میزان مورد نیاز برای مصرف عرضه کنیم و اکثر پالایشگاه ها بنزین یورو 2 و 3 تولید می کنند که باعث شده بنزین بی کیفیت را جایگزین بنزین بی کیفیت کنیم. به دلیل عدم کیفیت مخلوط
به گزارش مهرجو، به نظر می رسد دولت می خواهد قیمت 1500 تومانی بنزین را حذف کند و سهمیه بندی بنزین با قیمت 3000 تومان را در اختیار مصرف کنندگان قرار دهد و با واردات باقی مانده بنزین را آزاد عرضه کند، درست مانند اتفاقی که برای بنزین سوپر افتاد.
وی افزود: کل بودجه عمرانی وزارت راه می تواند بیش از 4 ژامبون باشد که با نیم دلار به چند صد میلیون دلار می رسد در حالی که کسری بودجه می تواند 2 میلیارد دلار باشد. دادن عاقلانه نیست.
مهرجو اضافه کرد: مثبت بودن بنزین وارداتی با قیمت وارداتی در اختیار مصرف کننده است مشروط بر اینکه بنزین با کیفیت بالا و استاندارد یورو 4 و 5 و عدد اکتان بالای 95 باشد.
وی ادامه داد: باید با تنوع بخشی به سبد سوخت و اقدامات دیگری مانند صادرات خودروهای فرسوده و واردات خودروهای هیبریدی نارضایتی ها را اصلاح کنیم.
وی در پایان افزود: افزایش مکرر قیمت بنزین تنها در عرض چند ماه بر رفتار مصرف کننده تاثیر می گذارد و با افزایش قیمت بنزین این مشکل حل نمی شود.
