آیا تورم از محدوده فعلی خود عبور خواهد کرد؟ – درخشان

این گزارش نشان داد که نرخ نسبی رشد اجاره بها در ماه نوامبر به بالاترین حد خود در 13 سال گذشته رسیده است.

به گزارش تابناک به نقل از اخمت 24; نکته قابل توجه دیگر در آمار تورم مرکز آمار تداوم پیشروی دهک های کم درآمد در آمار تورم ماهانه است. به گونه ای که دهک های بالای هزینه کننده به عنوان کم درآمدترین قشر جامعه نه تنها بیشترین فشارهای تورمی ماهانه را تجربه کردند، بلکه بیشترین افزایش نرخ تورم ماهانه را نیز نسبت به سایر دهک ها تجربه کردند.

تورم ماهانه دهک اول در پایان آبان ماه امسال 3.77 درصد بوده که نسبت به ماه قبل 0.72 واحد درصد افزایش داشته است.

آمارها نشان می دهد که با افزایش درآمد مردم و قرار گرفتن آنها در دهک های بالاتر، تورم ماهانه کمتری را تجربه کردند. به این ترتیب تورم ماهانه دهک دهم به عنوان ثروتمندترین افراد جامعه 2.53 درصد است که نه تنها نسبت به مهرماه افزایشی نداشته، بلکه 0.05 واحد درصد کاهش را نیز به همراه داشته است.

تحلیل آمار تورم نقطه‌ای نیز نشان می‌دهد که تورم نقطه‌ای در دهه اول آبان ماه، بالاترین نرخ تورم نقطه‌ای در پنج دهه اول را داشته است. این درصد برای دهک اول هزینه ای 32.1 درصد ثبت شد. در حالی که دهک های دوم تا پنجم نرخ تورم 31.7 درصدی تا 32 درصدی داشتند.

بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه در دهک های هشتم و نهم گزارش شده است. بنابراین تورم آن دو دهک نقطه به نقطه 32.6 درصد بود.

تورم نقطه به نقطه 32.1 درصد برای دهه اول

نرخ تورم نقطه به نقطه شاخصی است که قیمت همان سبد کالا و خدمات را در پایان ماه نسبت به پایان همان ماه سال قبل محاسبه می کند.

به عبارت دیگر تورم نقطه‌به‌نقطه 1/32 درصد برای دهک اول به این معناست که افراد آن دهک باید 1/32 درصد بیشتر از آبان 1402 برای خرید همان سبد کالا و خدمات در آبان ماه امسال هزینه کنند.

با وجود بالاتر بودن نرخ تورم ماهانه در دهک اول نسبت به سایر دهک ها، دهک نهم بیشترین مقدار را در محاسبات نرخ تورم سالانه به عنوان نرخ تورم نقطه به نقطه به ثبت رساند.

بررسی ها نشان می دهد بیشترین تورم سالانه در آبان ماه با رقمی معادل 33.6 درصد در دهک نهم و دهک اول با رقم 30.4 درصد کمترین تورم سالانه را داشته است. به این ترتیب اختلاف بیشترین و کمترین تورم سالانه در دهک ها به 3.2 درصد می رسد. این در حالی است که این شکاف در ماه اکتبر به 32.6 درصد رسیده است.

بیشترین درآمد دهک های پایین صرف خرید مواد غذایی می شود. برای بررسی علت تفاوت نرخ تورم دهک های اقتصادی باید به روش هزینه کرد آنها نگاه کرد. بررسی های مرکز آمار ایران نشان می دهد دهک های پایین در مقایسه با دهک های بالا، بیشتر درآمد خود را صرف خرید مواد غذایی، نوشیدنی و دخانیات می کنند.

از سوی دیگر تفاوت تورم ماهانه این دسته از کالاها در مقایسه با کالاها و خدمات غیرخوراکی به میزان قابل توجهی بیشتر است. به عبارت دقیق‌تر، در حالی که تفاوت تورم کالاها و خدمات غیرخوراکی در دهه اول تا دهم 0.4 واحد درصد است، اما در مورد مواد غذایی، آشامیدنی و دخانیات این رقم به 1.64 واحد درصد می‌رسد. بنابراین دهک‌های پایین‌تری که بیشتر از این کالاها مصرف می‌کنند، افزایش قیمت را در این بخش بیشتر احساس خواهند کرد.

اثر تغییر 35 درصدی در نرخ ارز ترجیحی

سید مرتضی افگه، اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز در واکنش به تحولات نرخ تورم در آبان ماه به «اعتماد» گفت: اگرچه میانگین نرخ تورم در آبان ماه تا حدودی کاهش یافته است، اما نمی توان نسبت به ادامه این روند خیلی خوشبین بود. یکی از دلایل آن افزایش نرخ ارز است.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: یکی از تغییرات مهم بودجه 1404 نسبت به بودجه امسال حذف 3 میلیارد دلار از ارز ترجیحی کالاهای اساسی است. البته محدودیت واردات کالاهای اساسی تنها مربوط به کاهش میزان ارز در نظر گرفته شده برای آنها نیست و نرخ ارز کالاهای اساسی با 35 درصد افزایش از 28 هزار و 500 تومان به 38 هزار و 500 تومان خواهد رسید. افکه در ادامه افزود: علاوه بر افزایش نرخ ترجیحی، زمزمه افزایش قیمت بنزین نیز به گوش می رسد و طرح هایی برای افزایش قیمت بنزین با توجیهات مختلف مطرح شده است. اما با توجه به مشکلات موجود چاره ای جز افزایش قیمت بنزین وجود ندارد.

تورم حدود 30 درصد

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: البته قبلا شاهد افزایش نرخ ها در بخش های مختلف خدماتی از هزینه اینترنت گرفته تا انرژی (برق، گاز و …) بوده ایم که بستری برای افزایش قیمت ها و در صورت عدم افزایش نرخ هاست. نمی توان به کاهش تورم امیدوار بود. افگه با بیان اینکه نرخ تورم در محدوده 30 درصد باقی نخواهد ماند، خاطرنشان کرد: طبق اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم در بخش مواد غذایی از بخش غیرخوراکی بیشتر شده است و نرخ تورم در روستاها علیرغم اینکه روستاییان عموما درآمد پایینی دارند، باز هم با افزایشی مواجه هستند که آنها باید فشار اضافی و اینکه دهقانان عموماً فقیرتر می شوند را تحمل کنند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به نرخ تورم در منطقه گفت: در کشورهایی مانند عربستان، امارات، بحرین، عمان و غیره. این نرخ تورم بالا مشاهده نمی شود و این ناشی از روابط بین المللی و آرامش در روابط اقتصادی است. در ایران به طور فزاینده ای با فضای نظامی مواجه هستیم که منجر به افزایش تنش و بی ثباتی سیاسی و اقتصادی می شود. سایر کشورهای منطقه در اوج شرایط اقتصادی و رونق اقتصادی قرار دارند و طبیعی است که کمترین نرخ تورم را دارند در حالی که ایران با بالاترین نرخ تورم مواجه است.

افزایش فشار اروپا بر ایران

افکه با اشاره به بی ثباتی های داخلی در کشور تصریح کرد: از فاجعه ناگهانی رئیس جمهور سابق تا انتخابات زودهنگام در کشور تا بی ثباتی های ناشی از کمبود مدیران شایسته و تغییرات مختلف مدیران و سنگینی تحریم های آمریکا و … افزایش تنش با اسراییل، همه اینها با هم مشکلات را افزایش می دهد، اقتصادی شد.

وی با اشاره به این موضوع ادامه داد: اگر این روزها شاهد افزایش تورم در ترکیه هستیم دلیل اصلی این امر به سیاست های داخلی این کشور برمی گردد چرا که سیاست هایی را در این کشور در پیش گرفته اند که با وجود اینکه باعث تورم شده است. در منطقه جنگی است آنها دریافتند که این مشکل تحت تأثیر رشد تورم ترکیه قرار نگرفته است.

اما برای ایران وضعیت متفاوت است. مشکلات هم در داخل کشور افزایش یافته و هم با تنش های بین المللی (اسرائیل، آمریکا و اروپا) دست و پنجه نرم می کنیم.

افکه با اشاره به تصویب اخیر قطعنامه اروپا علیه ایران گفت: اروپایی‌ها با اعمال فشار بر آژانس و اعضای شورای حاکم، قطعنامه پیشنهادی خود را علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران که در ماه‌های آینده بر شاخص‌های اقتصادی اثرگذار خواهد بود، تصویب کردند. اما به طور مشخص با نگاهی به سلسله این رویدادها نمی توان به کاهش تورم چندان خوش بین بود و به نظر می رسد این مسائل بستری برای رشد تورم باشد.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که پیش بینی شما از نرخ تورم چیست، توضیح داد: اگر مسائل تحریم حل نشود، نمی توانیم همان مقدار نفتی را که سال آینده می فروشیم بفروشیم. با آمدن ترامپ به کاخ سفید، اگر تغییری در رویه گذشته دولت آمریکا در قبال ایران ایجاد نشود، با کاهش فروش نفت مواجه خواهیم شد و بعید است که به رقم فروش 1.5 میلیون بشکه در روز برسیم. افزایش کسری بودجه دولت و تورم دوباره از 50 درصد خواهد گذشت.