گزارش کردن خبرگزاری مهردویست و سی و ششمین جلسه شورای گسترش و ارتقای علوم انسانی به ریاست سیدرضا عاملی و با حضور حجت الاسلام و المسلمین خسروپنا دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد. انقلاب فرهنگی
حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تدوین آیین نامه ارتقاء در حوزه های علوم انسانی، اجتماعی و هنر گفت: ابتدا در این آیین نامه ارتقاء، ده اصل و رسالت چهارگانه علوم انسانی باید به طور کامل مورد توجه قرار گیرد. این اصول علاوه بر ده اصل مصوبی که داریم، باید در چهار حوزه فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و حاکمیتی مطرح شود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر اصل خانواده محوری را در حوزه فرهنگ لحاظ کنیم، نباید از این اصل در حوزه آموزش و پژوهش علمی غافل شد. توجه به این ده اصل در هر چهار حوزه بسیار مهم است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در دانشگاه ها دروس عمومی داریم که هر کدام مأموریت های خاص خود را دارند مانند دوره های آموزشی. علاوه بر اهمیت تدریس و تحقیق در این موضوعات، باید به موضوع تربیت دینی نیز توجه ویژه ای داشته باشیم.
خسروپناه افزود: معلمان و اساتید این دوره ها باید توجه داشته باشند که گاهی دانش آموزان با مسائل مشکوک برخورد می کنند که می تواند آثار مخربی بر اخلاق و حتی زندگی آنها داشته باشد. آمار برخی از دانشگاه ها نشان می دهد که برخی از دانشجویان به دلیل این تردیدها دچار مشکلات روحی و روانی هستند. وظیفه معلمان آموزش و پرورش است که در این زمینه توجه ویژه ای داشته باشند و ما باید در ارزیابی های خود نکات لازم را برای انجام این وظیفه در نظر بگیریم.
وی با بیان اینکه در خصوص ماموریت های چهارگانه باید بازنگری صورت گیرد، تصریح کرد: در گذشته به دنبال اسلامی سازی علوم انسانی بودیم اما در این طرح این مفهوم به ارزش های اخلاقی و معارف اسلامی تقلیل یافت. به نظر من، اصطلاح «اسلامی‌سازی» باید دقیق‌تر بیان شود، نه اینکه فقط به اخلاق و ارزش‌های اخلاقی محدود شود. اسلامی شدن باید به معنای اصلاح و اصلاح علوم انسانی از منظر اسلام باشد، نه تنها به معنای انطباق با برخی ارزش ها.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: باید در این زمینه شفاف سازی بیشتری صورت گیرد تا مفهوم «اسلامی شدن» به جریان نیفتد. ما نباید این مفاهیم را به سادگی و بدون دقت کافی به کار ببریم. به طور مشخص هدف ما این است که اگر فردی در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی فعالیت می کند، امتیاز ویژه ای دریافت کند، نه اینکه فقط عدم وجود مقاله در این زمینه ترویج نشود.
تدوین قوانین ارتقای علوم انسانی با اهداف کیفی و بومی سازی
ساعدرضا عاملی در این دیدار با تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در خصوص تدوین آیین نامه ارتقای علوم انسانی، اجتماعی و هنر اظهار داشت: این موضوع بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به شورای توسعه واگذار شد. تهیه این آیین نامه تحت اصول خاصی توسط مرکز مطالعات سیاست علمی کشور انجام شد.
وی ابراز امیدواری کرد تا چهارم آذرماه پیش نویس نهایی آیین نامه ارتقاء در حوزه علوم انسانی، اجتماعی و هنر برای ارائه آماده شود.
رئیس شورای گسترش و ارتقای علوم انسانی گفت: تدوین این آیین نامه توجه ویژه ای را می طلبد، زیرا حوزه علوم انسانی، اجتماعی و هنر دارای ظرافت ها و ویژگی های منحصر به فردی است که آن ها را از سایر رشته ها مانند علوم تجربی متمایز می کند.
آملی ادامه داد: یکی از تفاوت های اصلی این رشته ها با علوم تجربی، اهداف آموزشی آنهاست. آموزش در علوم انسانی بیشتر بر توانایی های کیفی از جمله درک اجتماعی، تجزیه و تحلیل کنش های رفتاری و درک سیستم های مرتبط با مدیریت و استراتژی های اجتماعی و فردی متمرکز است. این ویژگی ها مستلزم روش های آموزشی و پژوهشی متفاوتی است که باید به طور خاص در مقررات ترفیع مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: به عنوان مثال در حوزه پژوهش های علمی، علوم انسانی و اجتماعی بر روش های خاص خود تکیه دارند. برخلاف علوم تجربی که از آزمایشگاه به عنوان ابزار اثبات استفاده می کنند، در اینجا ابزارهایی مانند مطالعات اجتماعی و تحلیل های کیفی اولویت دارند. بنابراین مقررات باید این تمایزات را منعکس کنند.
رئیس شورای گسترش و ارتقای علوم انسانی با بیان اینکه این آیین نامه اهداف مشخصی را دنبال می کند، گفت: برخلاف برخی آیین نامه ها که صرفا چارچوب های رسمی را در نظر می گیرند، در اینجا 16 هدف تعریف شده است که با نگاه کیفی انسان دوستانه و اجتماعی کاملاً سازگار است. علوم
عاملی تصریح کرد: این آیین نامه با اهداف اصلی بومی سازی، نوسازی، کارآمدی و اسلامی سازی علوم انسانی سازگار بوده و از اصول مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی پیروی می کند. این اتصال و اتصالات به وضوح در جداول و مستندات نشان داده شده است.
تدوین قوانین ارتقای علوم انسانی با تأکید بر اخلاق و همکاری علمی با کشورهای اسلامی
پس از آن سحر کوثری معاون پژوهش و فناوری مرکز مطالعات سیاست علمی کشور گزارشی از تدوین ضوابط ارتقاء در حوزه علوم انسانی، اجتماعی و هنر ارائه کرد.
وی چهار محور اصلی شورا را توسعه و ارتقای علوم انسانی، اخلاق و ارزش‌های اسلامی، بومی‌سازی و توجه به مولفه‌های ایرانی، کارآمدی و مدرنیته و توجه ویژه به تجمیع علوم انسانی، اجتماعی و هنر با رویکرد اسلامی اعلام کرد و گفت: این اصول و سیاست ها این اصول منشور پیشنهادی را بیان می کند. اهدافی چون تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی و ایجاد امید در دانش آموزان، ایجاد پویایی و نشاط در فضای آموزشی، تاکید بر پژوهش و پژوهش بنیادی و کاربردی با رویکرد دیدگاه و توجه به اخلاق، صلاحیت علمی و مسئولیت اجتماعی اعضای هیئت علمی در آیین نامه در نظر گرفته شده است
کوثری ادامه داد: قانون اساسی پیشنهادی بر نقش اعضای هیات علمی در ایجاد تحول اجتماعی و حل مشکلات جامعه و جهان اسلام تاکید ویژه دارد. به ویژه نکاتی برای همکاری علمی با کشورهای اسلامی و ایجاد شبکه های علمی مجازی با این کشورها در بندهای مختلفی مطرح شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه در آیین نامه جدید بر اخلاق و شئونات اسلامی تاکید فراوانی شده است، مکانیسم های ارزیابی و امتیازدهی خاصی برای هر بخش از این اصول در نظر گرفته شده است. مثلاً در مورد تأثیر اجتماعی، اگر یکی از اعضای هیئت علمی در حل مشکلات جامعه نقش مؤثری داشته باشد، این فعالیت در بخش‌های مختلف منشور از جمله مقالات، مسئولیت‌های اجتماعی و انجام طرح‌های پژوهشی مشهود خواهد بود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز ملی تحقیقات سیاست علمی کشور تصریح کرد: در نهایت در این منشور پیشنهادی بر همکاری حوزه و دانشگاه، ایجاد امید در بین دانشجویان و ارتقای شایستگی های علمی اعضای هیات علمی به ویژه در حوزه های علوم انسانی تاکید شده است. و علوم اجتماعی این هدف اصلی علمی و فرهنگی کشور است
