اگرچه بازار مسکن مدت ها را در رکود سپری کرده و خبری از معاملات در این بازار نیست، اما خرید مسکن برای بسیاری از مردم همچنان رویایی است. در حالی که طبق استانداردهای جهانی هزینه مسکن باید در درآمد سالانه مردم لحاظ شود، اما در ایران این هزینه به طرز بی سابقه ای از درآمد خانوارها پیشی گرفته و خرید مسکن را برای بسیاری از اقشار جامعه به آرزوی دست نیافتنی تبدیل کرده است. بنابراین تهران با نسبت قیمت مسکن به درآمد 38 برابری، از نظر سختی خرید مسکن در رتبه چهارم جهان قرار دارد. ایران از نظر سختی خرید مسکن نیز در رتبه دوازدهم جهان قرار دارد.
به گزارش تابناک به نقل از تجارت نیوز، بررسی وضعیت بازار مسکن نشان می دهد که نسبت قیمت مسکن در ایران به شدت از شاخص های جهانی انحراف دارد.
بر اساس آمار و داده های منتشر شده توسط numbeo که به آخرین داده های اقتصادی کشورها و محاسبه هزینه های زندگی در سراسر جهان می پردازد، نسبت قیمت مسکن به درآمد در کشورهای توسعه یافته کمتر از 10 برابر درآمد سالانه خانوارها است. بنابراین حتی در برخی کشورها این مقدار بین دو تا سه برابر اعلام می شود.
در ایران اما این میزان به 23.4 برابر رسیده است. اما در کشورهای همسایه، به ویژه کشورهای خلیج فارس، این شاخص بسیار کمتر است. بنابراین عمان با 2.9 بار در رتبه آخر این لیست قرار دارد.
نسبت قیمت مسکن به درآمد حتی در کشورهای پیشرفته ای مانند آمریکا، به ویژه در ایالت (شهر) نیویورک که همیشه به عنوان یکی از گران ترین شهرهای جهان شناخته می شود، بسیار کمتر از ایران است. بنابراین ایالت نیویورک تقریباً 100 قدم با ایران فاصله دارد و این نشان می دهد که قدرت خرید خانه در این شهر نسبت به ایران مطلوبتر است.
تهران چهارمین شهر سخت دنیا برای خرید خانه است
تحقیقات انجام شده توسط وب سایت numbeo نشان می دهد که آدیس آبابا در اتیوپی با نسبت قیمت مسکن به درآمد 54.2 برابر در رتبه اول این لیست قرار دارد.
رتبه دوم متعلق به شهر دوآلا کامرون با 48.3 برابر و در رتبه سوم شهر کلمبو در سریلانکا با 42.7 برابر نسبت قیمت مسکن به درآمد قرار دارد.
رتبه چهارم این فهرست متعلق به تهران با شاخص 38.1 برابری و در رتبه پنجم شانگهای چین با نسبت قیمت مسکن به درآمد 37.2 برابری است.
14 شهر آخر این لیست متعلق به ایالات متحده آمریکا است و آخرین رتبه به شهر دیترویت واقع در ایالت میشیگان با شاخص 1.2 برابری اختصاص دارد. به عبارت دیگر شهروندان این شهر می توانند با میانگین 1.2 برابر درآمد سالانه خود خانه خریداری کنند.
شایان ذکر است، شهر نیویورک که به عنوان یکی از گران ترین شهرهای جهان شناخته می شود، با نسبت قیمت مسکن به درآمد 13 برابری در رتبه 103 قرار دارد.
این بدان معناست که شهروندان تهرانی با فرض ثابت ماندن قیمتها و عدم وجود هزینههای اضافی، میتوانند با درآمد سالانه 38 برابری خانه خریداری کنند. در حالی که این میزان در شهرهای گران دنیا و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار کمتر است. به عنوان مثال، شهر ریاض در عربستان سعودی با شاخص 2.8 برابر در رتبه 257 قرار دارد.
بازار مسکن ایران دوازدهمین بازار مسکن در خرید مسکن است
بررسی کلی بازار مسکن در کشورها نشان میدهد که سوریه با نسبت قیمت به درآمد ۱۱۲ برابری، رتبه اول را در مقرون به صرفه بودن خرید مسکن در جهان دارد. در رتبه دوم اتیوپی با 50.3 بار، در رده سوم کوبا با 47.8 بار و در رده های چهارم و پنجم کامرون و سریلانکا به ترتیب با 47.8 و 43.2 بار قرار دارند.
علاوه بر این، نپال در رتبه ششم، هنگ کنگ (چین) در رتبه هفتم، چین در رتبه هشتم، تایلند در رتبه نهم و فیلیپین در رتبه دهم قرار دارند. لازم به ذکر است ایران با نسبت قیمت مسکن به درآمد ۲۳.۴ برابری در جایگاه دوازدهم این فهرست قرار دارد.
تسهیلات بانکی نامناسب، بازار مسکن ایران را غیرقابل دسترس کرده است
قیمت هر متر مربع برای خرید آپارتمان در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است، این رقم در هنگ کنگ به بیش از 28 هزار دلار و در نیویورک به 17 هزار دلار می رسد. اما سوال اینجاست که اگر قیمت مسکن در این کشورها بالاتر از ایران است، چرا ایران به ویژه شهر تهران رتبه بالاتری دارد؟
مقایسه مسکن متر مربع
دلیل این مشکل درآمد پایین نسبت به تورم و شرایط بسیار سخت و غیرقابل دسترس وام مسکن است. زیرا نسبت وام مسکن به عنوان درصد درآمد در ایران برابر با 526.7 درصد است در حالی که شاخص استطاعت تنها 0.2 است!
درآمد کم مردم خرید خانه را به یک رویا تبدیل کرده است
این در حالی است که قیمت هر مترمربع مسکن در کشورهای همسایه به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس تفاوت چندانی با قیمت های موجود در ایران ندارد. به عنوان مثال، متوسط قیمت هر متر مربع در مرکز عربستان سعودی حدود 1669 دلار و متوسط حقوق ماهانه خالص (پس از کسر مالیات) حدود 2223 دلار است. همچنین نرخ سود وام مسکن 20 ساله با نرخ سود ثابت سالانه چهار درصد است.
در حالی که متوسط درآمد خالص ماهانه در ایران (پس از کسر مالیات) تنها 267 دلار است و نرخ سود وام مسکن 20 ساله 22 درصد در سال است.
مدت انتظار عمانی ها برای خرید خانه تنها 3 سال است
لازم به ذکر است که قیمت هر متر مربع مسکن در مرکز عراق حدود 1100 دلار و متوسط حقوق ماهانه خالص (بعد از کسر مالیات) حدود 513 دلار است. همچنین نرخ وام مسکن 20 ساله 9 درصد است.
قیمت هر متر مربع مسکن در مرکز شهر کویت حدود 5316 دلار و متوسط حقوق ماهانه خالص (بعد از کسر مالیات) حدود 3039 دلار است. همچنین نرخ سود وام مسکن 20 ساله با نرخ سود ثابت سالانه پنج درصد است.
قیمت هر متر مربع مسکن در مرکز قطر حدود 4916 دلار و متوسط حقوق ماهانه خالص (پس از کسر مالیات) حدود 4145 دلار است. همچنین نرخ سود وام مسکن 20 ساله با نرخ سود ثابت سالانه پنج درصد است.
قیمت هر متر مربع مسکن در مرکز عمان حدود 1547 دلار و متوسط حقوق ماهانه خالص (پس از کسر مالیات) حدود 2226 دلار است. همچنین نرخ وام مسکن 20 ساله 4.75 درصد است.
همچنین عمان با نسبت قیمت مسکن به درآمد 2.9 در انتهای لیست قرار دارد، به این معنی که شهروندان عمانی پس از حدود سه سال صاحب خانه می شوند.
هنگ کنگ گران ترین خانه های جهان را دارد
بررسی ها نشان می دهد که هنگ کنگ در صدر فهرست قیمت مسکن با حدود 28555 دلار در هر متر مربع قرار دارد. رتبه دوم به سنگاپور با 21550 دلار به ازای هر متر مربع خانه می رسد. در رتبه سوم سوئیس با 17432 دلار در هر متر مربع قرار دارد.
کره جنوبی با 11 هزار و 971 دلار و تایوان با متری 11 هزار و 403 دلار در رتبه های چهارم و پنجم قرار دارند. همچنین تایوان با 8574 دلار در جایگاه ششم، سرزمین های اشغالی فلسطین با 8149 دلار در رتبه هفتم، چین با 7262 دلار در رتبه هشتم، اتریش با 7257 دلار در رتبه نهم و استرالیا در رتبه دهم قرار دارند. هر فوت مربع 7248 دلار است.
ایران نیز با 1392 دلار در هر متر مربع در رتبه 77 قرار دارد. با این حال، مقایسه قیمت مسکن در بین کشورها بدون توجه به عواملی مانند درآمد، وام و درآمد، تورم، شرایط عمومی اقتصادی و سیاسی نادرست است.
بنابراین، درست است که قیمت هر مترمربع مسکن در ایران از بسیاری از کشورهای ذکر شده کمتر است، اما نکته مهم این است که درآمد مردم در ایران نیز نسبت به سایر کشورها بسیار پایین است. با توجه به نسبت قیمت مسکن به درآمد سالانه، ایران در رتبه دوازدهم گران ترین بازار مسکن جهان قرار دارد و تهران نیز به عنوان چهارمین شهر سخت برای خرید مسکن شناخته می شود.