مؤسسه ملل، تنها مؤسسه اعتباری باقی مانده در نظام بانکی کشور، مبلغی حیرت انگیز و نجومی به زیرمجموعه خود «گروه توسعه اقتصادی ملل» پرداخت کرد.
گزارش کردن خدمات اقتصادی تابشیبر اساس آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، موسسه اعتباری ملل در 49 موقعیت وام. بیش از ۲۲ هزار و ۸۵۹ میلیارد تومان خالص تسهیلات تا پایان پاییز امسال گروه ملل برای توسعه اقتصادی سفارش داده شده است
قابل ذکر است که بخش قابل توجهی از این تسهیلات بالغ بر بیشتر از 4 هزار و 232 میلیارد تومانبه عنوان بدهی غیرجاری ثبت شده و هنوز معوق است.
روابط نزدیک مدیریتی مؤسسه ملل و گروه ملل برای توسعه اقتصادی نیز بر این تاریخ سایه افکنده است. سید امین جوادیمدیر عامل موسسه اعتباری ملل، همزمان رئیس هیات مدیره گروه توسعه اقتصادی ملل پیمان فداکاریوی قائم مقام مدیرعامل موسسه ملل، نایب رئیس هیات مدیره این گروه اقتصادی است.
این همپوشانی مدیریتی ابهامات جدی در زمینه نظارت و شفافیت در روند تسهیل گری ایجاد کرده و نیازمند شفاف سازی این نهاد است.
چرا یک موسسه اعتباری که خود با ضرر و زیان دست و پنجه نرم می کرد، مبالغ هنگفتی را به شرکت های تابعه خود پرداخت کرد؟
اما این تنها بخش بحث برانگیز داستان نیست. این را گزارش بانک مرکزی نشان می دهد موسسه ملل در هشت ماهه امسال حتی یک ریال تسهیلات طرح ملی نهضت مسکن را پرداخت نکرده است. از سوی دیگر هزاران میلیارد تومان از منابع این نهاد به پروژه های برج سازی و دیگر فعالیت های تجاری گروه ملل توسعه اقتصادی سرازیر شده است. این اولویتبندی منابع مالی در شرایطی که بسیاری از مردم برای دریافت اعتبار خرد با موانع دردسرساز مانند الزامات سختگیرانه برای ضامنها و فیش حقوقی دست و پنجه نرم میکنند، سؤالات بسیاری را بر جای میگذارد.
اهمیت نظارت بر تسهیلات بانکی
تسهیلات فرعی اگرچه می تواند به توسعه اقتصادی گروه های مرتبط کمک کند، اما بدون نظارت دقیق و شفافیت، خطرات جدی را به همراه دارد. تخصیص منابع بانکی به پروژه های پرریسک به ویژه در شرایط فعلی اقتصادی ممکن است باعث بی ثباتی بیشتر در نظام مالی کشور شود. بانکها علاوه بر تامین نیازهای عمومی، باید در توزیع منابع به عدالت پایبند بوده و از تمرکز منابع در دست گروههای خاص خودداری کنند.
نظارت دقیق و اجباری توسط بانک مرکزی و سایر نهادهای نظارتی برای هدایت منابع بانکی به سمت فعالیت های تولیدی و اولویت دار مورد نیاز است. در غیر این صورت فشار بر اقشار کم درآمد و متقاضیان تسهیلات خرد افزایش یافته و نظام بانکی از هدف اولیه خود دور خواهد شد.
چالش برای متقاضیان اعتبارات خرد
در حالی که گروه توسعه اقتصادی سازمان ملل به هزاران میلیارد تسهیلات دسترسی آسان دارد. متقاضیان اعتبار خرد با چالش هایی مانند فرآیند طولانی تایید، الزام به ارائه چندین ضامن و اسناد پیچیده روبرو هستند. بسیاری از مردم به ویژه در شرایط تورم کنونی فرصت تهیه مدارک لازم را ندارند و در نتیجه از دریافت مزایا خودداری می کنند.
علاوه بر این، عدم شفافیت در توزیع منابع بانکی باعث کاهش اعتماد عمومی به نظام بانکی می شود. مردم انتظار دارند منابع بانکی به طور عادلانه توزیع شود و در خدمت نیازهای واقعی جامعه باشد، نه فقط در پروژه های بزرگ مقیاس و کم بازده که منافع عمومی را نادیده می گیرد.