برخی گزارش های میدانی نشان می دهد که حدود 35 درصد از 96 درصد قراردادهای موقت از مزایای کار بهره مند نمی شوند، این مشکل مشکلات عمیقی را برای کارگران ایجاد کرده است.
به گزارش تابناک به نقل از جماران؛ یکی از چالش‌هایی که کارگران همواره با آن مواجه هستند و در ماه‌های پایانی سال ممکن است بیش از گذشته به آن دست بزنند، عدم دریافت مزایای کار در پرداخت دستمزدشان از سوی کارفرمایان است.
بر اساس قانون کار، مصوبات شورای عالی کار برای همه الزامی است. این در حالی است که در حال حاضر تخلفات گسترده و تقریباً رایجی در جامعه وجود دارد که کارفرمایان متوسط و کوچک و اتحادیه های کارگری از رعایت الزامات مندرج در آیین نامه مزدی خودداری می کنند.
در دهه های اخیر روابط کار و وضعیت کارگران در کشور با چالش های زیادی مواجه بوده است. نبود مزایای غرامت کافی کارگران برای بسیاری از کارگران، بی ثباتی قراردادها و شرایط سخت کار از جمله مشکلاتی است که تأثیر عمیقی بر زندگی و معیشت نیروی کار کشور گذاشته است.
یکی از مشکلات اصلی در دسترس بودن قراردادهای موقت و امضاهای سفید است. بسیاری از کارگران، به ویژه در بخش های خدماتی و ساختمانی، بدون قرارداد رسمی یا با قراردادهای کوتاه مدت کار می کنند. این نوع قراردادها نه تنها امنیت شغلی آنها را تهدید می کند، بلکه دسترسی به حقوق قانونی مانند بیمه، مرخصی و مستمری را برای آنها دشوار می کند.
تامین اجتماعی یکی از حقوق اولیه کارگران است اما بسیاری از کارگران به ویژه در مشاغل غیررسمی از این حق محروم هستند. کارفرمایان به دلایل مختلف از جمله کاهش هزینه ها یا عدم نظارت کافی از بیمه کردن کارگران خودداری می کنند. این امر به ویژه در کارگران فصلی و روزمزد مشهود است.
مشکل جدی دیگر دستمزد پایین زندگی است. حتی با افزایش سالانه حداقل دستمزد، قدرت خرید کارگران به دلیل تورم بالا کاهش یافته است. علاوه بر این، تاخیر در پرداخت دستمزدها به ویژه در بخش های دولتی و پیمانکاری فشار مضاعفی را بر کارگران وارد می کند.
یکی از عوامل تشدید کننده مشکلات، ضعف یا عدم وجود تشکل های مستقل کارگری است. اگرچه اتحادیه ها و انجمن های کارگری می توانند نقش مهمی در حمایت از حقوق کارگران ایفا کنند، اما محدودیت های قانونی و ساختاری مانع از عملکرد موثر بسیاری از این نهادها شده است.
یکی از مکان هایی که معمولاً کمتر از حقوق وزارت کار با مزایا پرداخت می کنند، مهدکودک ها و مطب های پزشک است. مهدکودک ها و پیش دبستانی ها و مطب ها بدون توجه به بخشنامه های دستمزد دستمزد و مزایا را پرداخت می کنند.
* 35 درصد کارگران تنها حقوق پایه و بدون هیچ مزایا دریافت می کنند
حمیدرضا امام گلی تبار، بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگری کشور درباره کارگرانی که مزایای کار دریافت نمی کنند، می گوید: متاسفانه شاهد هستیم که در جامعه کارگرانی هستند که حداقل حقوق قانونی را دریافت نمی کنند. این کارگران در بهترین حالت فقط حقوق اولیه دریافت می کنند و مزایای دیگری ندارند.
وی با بیان اینکه 96 درصد قراردادهای موقت موقت است، گفت: از 96 درصد قراردادهای موقت تقریباً 35 درصد از مزایای استخدامی بهره مند نیستند.
بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگری کشور گفت: در شرایطی که کارفرمایان با عدم حمایت دولت در تولید مواجه هستند و مشکل سرمایه ای دارند، اولین اقدام برای کاهش هزینه های آنها تعدیل نیروی کار است. مقامات دولتی می گویند که اگر کارگری این مزایا را دریافت نمی کند، باید به اداره کار شکایت کند. اما واقعا کدام کارگر شاکی است؟ آیا کارگری که قرارداد شفاهی دارد می تواند شکایت کند؟ آیا کارگری که قراردادش طبق ماده 7 قانون کار لحاظ نشده و حتی یک نسخه از قراردادش در اداره کار وجود ندارد باید شکایت کند؟ آیا کارگری که از ترس بیکاری و امنیت شغلی کار می کند باید شکایت کند؟ کارگری که هیچ حمایتی برای شکایت ندارد؟
امام کلی تبار با اشاره به نوسانات ارزی در چند ماه اخیر گفت: طبق بررسی های اقتصادی طی چند ماه آینده شاهد تورم قابل توجهی در واحدهای تولیدی خواهیم بود. کارفرمایان این افزایش هزینه را در قیمت نهایی خود لحاظ می کنند. بنابراین لازم است مزد به گونه ای تعیین شود که کارگر بتواند از عهده مخارج عادی زندگی خود برآید.
تسنیم در پایان نوشت: برای بهبود وضعیت کارگران و کاهش مشکلات روابط کار، تقویت نظارت های قانونی، تثبیت قراردادهای کار و افزایش دستمزد متناسب با تورم و حمایت از تشکل های کارگری ضروری است. دولت باید با اعمال نظارت بیشتر بر کارفرمایان، اجرای قانون کار و تامین اجتماعی را تضمین کند. ارتباط با تورم هزینه زندگی ضروری است و تقویت و استقلال اتحادیه های کارگری می تواند به حمایت موثر از حقوق کارگران کمک کند.
شرایط سخت کارگران ایرانی نه تنها بر زندگی فردی آنها بلکه بر اقتصاد کشور نیز تأثیر می گذارد. دولت، کارفرمایان و نهادهای مدنی باید برای حل مشکلات روابط کار و تضمین حقوق و مزایای کارگران با یکدیگر همکاری کنند. سرمایه گذاری برای بهبود شرایط کارگران می تواند منجر به توسعه پایدار و افزایش بهره وری در اقتصاد ایران شود.
